Cây sầu đâu là cây gì? Đặc điểm nhận biết, ý nghĩa, cách trồng
Thông Tin Về Cây Sầu Đâu
Cây sầu đâu, hay còn gọi là cây xoan sầu đâu, cây neem, có tên khoa học là Azadirachta indica và thuộc họ Xoan (Meliaceae). Nghe cái tên “sầu đâu” chắc bạn nghĩ nó buồn lắm đúng không? Nhưng thực ra, cái tên này bắt nguồn từ cách người dân miền Nam phát âm, còn cây thì chẳng “sầu” chút nào đâu, thậm chí còn rất hữu ích! Đây là loài cây có nguồn gốc từ Ấn Độ và các nước Nam Á, nhưng giờ đã “định cư” ở Việt Nam từ lâu, đặc biệt phổ biến ở miền Trung và miền Nam.
Cây sầu đâu không chỉ là cây bóng mát mà còn nổi tiếng với công dụng trong y học cổ truyền và đời sống. Lá, vỏ, thậm chí là hạt của nó đều được tận dụng để chữa bệnh, đuổi côn trùng, hay làm phân bón tự nhiên. Anh Nguyễn Văn Tâm, một nhà nghiên cứu thực vật ở Huế, từng viết trong cuốn Cây Thuốc Quanh Ta rằng: “Sầu đâu là một trong những loài cây đa năng nhất, từ làm đẹp đến trị bệnh đều có hết”. Nghe hấp dẫn chưa nào?
Đặc Điểm Của Cây Sầu Đâu
Để bạn dễ hình dung, mình sẽ miêu tả cây sầu đâu một cách sinh động nhé. Đây là cây thân gỗ trung bình, thường cao từ 10-20 mét, thân thẳng, vỏ màu nâu xám, sần sùi, đôi khi bong tróc từng mảng nhỏ. Tán cây thì rậm rạp, lá mọc đối xứng, tạo bóng mát vừa phải, rất hợp để trồng ở sân vườn hay ven đường.
Lá sầu đâu là điểm nhấn đặc biệt: lá kép lông chim, mép lá có răng cưa nhỏ, màu xanh đậm, dài khoảng 20-30 cm. Khi vò nhẹ, lá tỏa ra mùi thơm hăng hắc, hơi giống tỏi – cái mùi này chính là “vũ khí” tự nhiên giúp cây xua đuổi côn trùng đấy. Hoa sầu đâu nhỏ, màu trắng, mọc thành chùm, thường nở rộ vào mùa xuân (tháng 3-4), còn quả thì mọng, hình bầu dục, khi chín chuyển màu vàng, bên trong có hạt cứng.
Cây sầu đâu mọc nhanh, chịu hạn tốt, thích nghi với nhiều loại đất, từ đất cát khô cằn đến đất phù sa màu mỡ. Chị Trần Thị Hồng, một người làm vườn ở Quảng Nam, từng chia sẻ: “Sầu đâu dễ sống lắm, trồng vài năm là có bóng mát, lại chẳng lo sâu bọ phá hoại”.
Cách Nhận Biết Cây Sầu Đâu
Vậy làm sao để phân biệt cây sầu đâu giữa rừng cây xanh ngoài kia? Đừng lo, mình có vài “bí kíp” đơn giản cho bạn đây:
-Lá cây: Lá kép, mép răng cưa, tỏa mùi hăng khi vò – đây là dấu hiệu “đỉnh cao” để nhận ra sầu đâu.
-Thân cây: Vỏ nâu xám, sần sùi, không nhẵn bóng như nhiều cây khác.
-Hoa và quả: Hoa trắng nhỏ xinh, quả vàng mọng khi chín, nhìn hơi giống quả oliu tí hon.
-Mùi hương: Chỉ cần đứng gần cây, nhất là lúc gió thổi qua, bạn sẽ ngửi thấy mùi thơm đặc trưng – không lẫn vào đâu được!
Nếu vẫn chưa chắc, cứ thử ngắt một ít lá nhai thử xem – vị đắng chát khó quên chính là “thương hiệu” của sầu đâu đấy!
