Cây mắt huyền là cây gì? Đặc điểm nhận biết, ý nghĩa, cách trồng
Chào bạn! Hôm nay, mình rất vui được cùng bạn ngồi xuống trò chuyện trên Wiki Cây về một loài cây nghe tên đã thấy bí ẩn và cuốn hút – cây mắt huyền. Nếu bạn từng đi qua những khu vườn xanh mát hay bắt gặp một bụi cây với những chùm quả nhỏ xinh, đen bóng như đôi mắt long lanh, rất có thể đó chính là cây mắt huyền đấy! Nhưng cây mắt huyền là cây gì, có đặc điểm ra sao, mang ý nghĩa gì đặc biệt và làm thế nào để trồng nó thật xanh tốt? Đừng lo, mình sẽ kể bạn nghe tất tần tật một cách thật tự nhiên, gần gũi, như thể chúng ta đang cùng ngồi dưới bóng cây, ngắm quả và tán gẫu vậy. Nào, cùng khám phá nhé!
Thông tin về cây mắt huyền
Cây mắt huyền, hay còn được gọi là cây nhãn huyền, cây mắt mèo, có tên khoa học là Euphoria longan hoặc đôi khi bị nhầm lẫn với các giống cây tương tự trong họ Bồ hòn (Sapindaceae). Đây là một loài cây thân gỗ nhỏ, có họ hàng gần với cây nhãn ta quen thuộc, nhưng khác ở kích thước và đặc điểm quả. Cây có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới châu Á, đặc biệt phổ biến ở miền Nam Trung Quốc, Đông Nam Á và đã được trồng nhiều ở Việt Nam, nhất là các tỉnh miền Bắc và miền Trung.
Theo anh Trần Văn Nam, một chuyên gia cây cảnh mà mình “tưởng tượng” ra, trong cuốn sách giả định Cây Quả Việt Nam – Hương Vị Từ Thiên Nhiên, anh có viết: “Cây mắt huyền không chỉ là một loài cây ăn quả mà còn là một nét đẹp mộc mạc, mang lại cảm giác gần gũi và thân thương cho người trồng.” Quả thật, với những chùm quả nhỏ đen bóng, cây như một “báu vật” nhỏ trong vườn, vừa đẹp vừa thú vị.
Đặc điểm của cây mắt huyền
Cây mắt huyền có gì mà khiến người ta tò mò đến vậy? Hãy để mình miêu tả một chút nhé! Đây là cây thân gỗ thấp, thường cao từ 2-5m, đôi khi có thể lên đến 7-8m nếu được chăm sóc tốt. Thân cây màu nâu xám, vỏ hơi sần sùi, phân nhánh nhiều, tạo tán lá rộng và rậm rạp, rất phù hợp để làm cây bóng mát trong vườn.
Lá cây mắt huyền là loại lá kép lông chim, mọc đối xứng, mỗi lá chét nhỏ, hình bầu dục, dài khoảng 5-10cm, màu xanh đậm, bóng mượt, mép lá nhẵn. Hoa của cây nhỏ, màu trắng hoặc vàng nhạt, mọc thành chùm ở đầu cành, thường nở vào mùa xuân. Nhưng điểm nhấn chính là quả: quả mắt huyền nhỏ, tròn, đường kính chỉ khoảng 1-2cm, vỏ mỏng màu đen bóng khi chín, bên trong có cùi trắng mọng nước và hạt đen cứng. Quả chín vào mùa hè, rụng đầy gốc, trông như những viên ngọc đen lấp lánh.
Cách nhận biết cây mắt huyền
Nếu bạn muốn phân biệt cây mắt huyền với các cây tương tự như nhãn ta, vải hay chôm chôm, thì đây là vài “mẹo” nhỏ nhé. Đầu tiên, nhìn vào quả: quả mắt huyền nhỏ hơn nhiều so với nhãn, đen bóng, không có vỏ nâu dày như nhãn ta hay vải. Thứ hai, để ý tán lá: lá mắt huyền nhỏ hơn, mọc rậm hơn, không thưa như chôm chôm. Cuối cùng, cây thường thấp, thân gầy, khác với nhãn ta cao lớn, tán rộng.
Chị Phạm Thị Linh, một người trồng cây “tưởng tượng” ở Hà Tĩnh, từng chia sẻ trong một cuộc trò chuyện giả định: “Cây mắt huyền dễ nhận ra lắm, cứ thấy quả nhỏ xíu, đen bóng như mắt mèo là biết ngay. Nó bé mà đáng yêu cực kỳ!” Vậy nên, nếu bạn thấy một cây thấp, quả đen lấp lánh trong vườn, rất có thể đó là mắt huyền đấy!
Ý nghĩa của cây mắt huyền
Cây mắt huyền không chỉ đẹp mà còn mang nhiều ý nghĩa thú vị. Với quả nhỏ đen bóng như đôi mắt long lanh, nó tượng trưng cho sự tinh anh, bình yên và sự kết nối gia đình. Trong văn hóa dân gian, cây thường được trồng quanh nhà như một cách để “giữ mắt” cho gia đình, mang lại cảm giác ấm áp, thân thuộc. Quả tuy nhỏ nhưng ngọt thanh, là món quà quê giản dị mà nhiều người yêu thích.
Về phong thủy, cây mắt huyền hợp với người mệnh Thủy và Mộc, bởi màu đen của quả thuộc Thủy, còn thân cây xanh tốt thuộc Mộc, giúp cân bằng năng lượng và mang lại may mắn. Anh Nam (chuyên gia mình nhắc ở trên) từng nói: “Trồng cây mắt huyền trong sân như mang một đôi mắt sáng soi đường, vừa đẹp vừa tạo cảm giác an lành.” Vậy nên, nếu bạn muốn một góc vườn vừa xinh vừa ý nghĩa, đây là lựa chọn rất đáng thử!
Cách trồng và chăm sóc cây mắt huyền xanh tốt
Bạn muốn trồng cây mắt huyền để vừa có bóng mát vừa có quả ngon? Dễ thôi, vì đây là loại cây “dễ tính” và phù hợp với khí hậu Việt Nam. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
– Chọn đất và vị trí: Cây thích đất tơi xốp, thoát nước tốt, giàu mùn. Đặt cây ở nơi có nắng vừa phải hoặc bán râm, tránh nắng gắt quá lâu.
– Cách trồng: Có thể gieo hạt hoặc chiết cành. Nếu gieo hạt, ngâm hạt trong nước ấm 24 giờ, ủ ẩm cho nứt rồi gieo vào bầu đất. Cây con cao 20-30cm thì chuyển ra đất, đào hố sâu 40cm, trộn đất với phân hữu cơ, lấp chắc và tưới nước.
– Tưới nước: Tưới đều ngày 1 lần khi cây còn nhỏ, sau đó giảm xuống 2-3 lần/tuần khi cây lớn. Tránh để đất úng, nhất là mùa mưa.
– Bón phân: Bón phân NPK hoặc phân chuồng hoai mục 2-3 tháng/lần. Trước mùa quả (tháng 3-4), bổ sung phân lân để kích thích ra quả.
– Cắt tỉa: Tỉa cành khô, lá héo vào mùa xuân để cây thông thoáng, dễ ra hoa.
– Phòng sâu bệnh: Cây có thể bị sâu đục thân hoặc rệp. Quét vôi gốc cây và phun thuốc trừ sâu sinh học nếu cần.
– Chăm sóc tốt, cây sẽ cho bạn những chùm quả đen bóng, vừa đẹp vừa ngon!
Giá bán cây mắt huyền hiện nay trên thị trường
Cây mắt huyền giá bao nhiêu nhỉ? Vì không quá phổ biến như nhãn hay vải, giá cả cũng khá hợp lý.
Cây giống cao 30-50cm thường có giá từ 50.000 – 100.000 VNĐ/cây. Cây lớn hơn, cao 1-2m, giá dao động khoảng 200.000 – 500.000 VNĐ/cây, tùy vào độ đẹp và nơi bán. Một số nơi bán hạt giống với giá chỉ 20.000 – 30.000 VNĐ/gói, nhưng cần kiên nhẫn chờ cây lớn.
Bạn có thể tìm mua ở các vườn ươm địa phương, chợ cây cảnh hoặc các shop online như Shopee, Lazada. Nhớ chọn cây khỏe, lá xanh để dễ chăm sóc nhé!
- Lời kết
Vậy là chúng ta vừa cùng nhau khám phá cây mắt huyền – từ vẻ đẹp độc đáo với quả đen bóng, ý nghĩa tinh anh và bình yên, đến cách trồng đơn giản và giá cả phải chăng. Đây là một loài cây không chỉ làm đẹp không gian mà còn mang lại cảm giác gần gũi, thân thương. Hãy thử trồng một cây, chăm chút nó, và chờ xem những “đôi mắt” nhỏ xinh xuất hiện trong vườn bạn nhé!
Bạn nghĩ sao về cây mắt huyền? Có muốn trồng hay từng thấy nó ở đâu chưa? Hãy để lại bình luận chia sẻ với mình, hoặc gửi bài viết này cho bạn bè nếu bạn thấy hay. Đừng quên ghé Wiki Cây thường xuyên để khám phá thêm nhiều loài cây thú vị khác! Chúc bạn một ngày thật vui và một góc vườn thật đáng yêu!
